-Por que estivo sen celebrarse oito anos a Santa Filomena do Cadramón?
Houbo varios motivos, aínda que durante os últimos anos celebráronse todas as festividades xuntas na outra igrexa de San Xurxo do Cadramón e non na capela de Santa Filomena. Normalmente as festas organízaas a Comunidade de Montes co seu diñeiro e aglutinábanse todas na mesma data en setembro. Mais por outra parte, a veciñanza que vive arredor da capela tiñamos o desexo de facer a festa xunto á capela, das poucas que quedan en pé e fixemos por crear esta festa veciñal, porque iso é o que queremos, pasar un día todos xuntos.
-A capela de Santa Filomena é moi antiga.
Si, a información dispoñible fala da súa construción entre os séculos IX e X, é posible que sexa das máis antigas da Mariña. No seu día foi a igrexa parroquial de Cadramón (O Valadouro), Labrada (Abadín) e Silán (Ourol), é dicir, levaba tres concellos, todo antes da actual igrexa parroquial. Aínda así, sempre se mantivo a misa na capela de Santa Filomena unha vez por ano no primeiro de xuño, data cando se celebraba a festa de Santa Filomena. Había misa todos os anos.
-Cal foi o detonante para levar adiante a celebración este ano?
Pois porque non queremos perder as tradicións ademais de haber menos xente nas aldeas co paso do tempo. Tamén cremos en que un día coma este é un día de unión, podes ver persoas que ao mellor non ves co paso dun ano e tamén para poñer en valor o noso patrimonio, que está pouco atendido por parte das autoridades competentes para conservalo.
-Cales son as atraccións desta festa e cal será a súa duración?
Só será o sábado 10 de xuño, coa misa, a procesión que será acompañada pola Asociación de Gaiteiros Amado Lar e ademais, creamos unha asociación para recuperar o tradicional nas nosas festas. Por exemplo, traer un grupo tradicional ademais dos grupos que van acompañarnos despois para o festexo. Amado Lar tocarán na procesión e logo amenizarán a sesión vermú e logo tocará o trío Zafiro para dar paso á verbena, como se fai en todas partes.
-Cal é o motivo de organizar unha comida para o público?
Por ser un día de xuntanza entre os veciños. Daquela puxémonos de acordo entre toda a veciñanza, comermos todos xuntos en vez de facelo cada un na súa casa. Tamén decidimos abrila a xente de fóra da parroquia que quixera achegarse. Isto porque antigamente esta era unha festa á que a xente ía de merenda, por iso buscamos recuperar para estes tempos a esencia do que era a festa, pasar unha xornada entre os veciños e compartir o día todos xuntos.
-Aí está ese feito de quererdes recuperar a volta de xente que non vive na parroquia?
Si, pois antigamente a parroquia do Cadramón era a máis poboada do Concello. Eu fáloche desde Guitiriz mais gusto de conservar as miñas orixes e iso é parte da inquedanza para recuperarmos esta festa parroquial.
-Houbo implicación por parte do Concello?
Colabora en ir buscarnos as mesas, logo hai unha axuda económica para a celebración das festas parroquiais e limpou o adrio e os arredores.
-A quen esperades encontrar nestas festas?
A veciñanza máis cercana e doutras parroquias. A nosa idea é facer unha festa para todos os veciños e veciñas e gozar do día xuntos. Queremos recuperar unha festa das de antes, onde a xente poida botar un baile ou contar un conto.
-Houbo interese por parte doutras asociacións e organizacións en axudarvos?
Si, nós esta festa organizámola economicamente coa Comunidade de Montes que acordou facer unha aportación económica para poder facer esta festa, ese diñeiro é exclusivamente para facela e non pedimos diñeiro por fóra.
-Á parte de ti, hai alguén máis da comisión ou organización que viva fóra?
A única que vive fóra son eu, quen vive no Cadramón hoxe en día é un dos rapaces, as outras dúas rapazas viven en Ferreira mais o que nos une é sermos descendentes de persoas do Cadramón. Eu estou fóra por cuestións laborais mais todos temos arraigo nesa parroquia.
-Lembras de nena ter vivido a Santa Filomena?
A única celebración que recordo de nena é a de 1997. Esta festa estivo sen facerse desde 1980 ou por aí. En 1997 recuperouse por tres rapaces que naquel momento tiveron a iniciativa para recuperala. Logo viñeron outros anos sen celebración mais en 2014, un dos rapaces que está agora na comisión deste ano e outro mozo foran a un concurso da TVG onde gañaron un diñeiro e así fixeron a festa do 2014. En 2015 fíxose de segundas pedindo á veciñanza. Logo parouse até este ano. A ver, custa economicamente, aínda así considerámolo importante para confraternizar ou os máis pequenos poidan estar cos avós.