-Cal é o seu estado de ánimo nestes momentos?

Ben, estou ben, con ánimo sempre de sacar todo para adiante e esperando a materialización dos investimentos logo dos estudos de enxeñaría. Sabemos que acabarán de aquí para uns meses e o mesmo esperamos dos plans enerxéticos.

-Que pensaches cando a maioría de compañeiros e compañeiras votaron a favor de parar as cubas durante dous anos?

Era a solución menos mala, como xa se dixo moitas veces, e realmente non se lle deixou outra saída ao persoal. O Goberno, que estaba na mesa de negociación para poñer o seu PPA, non espuxo ese plan enerxético e finalmente a decisión foi a menos mala de todas as que había.

-Que é un PPA?

É un contrato entre un gran consumidor eléctrico e un gran produtor que aportaría enerxía mediante renovables no noso caso. Para chegar aos 400 MW de Alcoa, os orzamentos pasarían dos 1.000 millóns de euros para investir en renovables.

-Aínda coas cubas paradas segue a actividade na planta de aluminio primario?

Por suposto, en aluminio primario está traballando todo o mundo, incluídas as contratistas. Dentro da área de cubas, a área que se parou, tamén se traballa no seu mantemento para cando volvan funcionar no ano 2024, momento que está pactado para retomar a actividade.

O Goberno, que estaba na mesa de negociación para poñer o seu PPA, non espuxo ese plan enerxético e finalmente a decisión foi a menos mala de todas as que había.

-Houbo un ultimátum por parte de Alcoa durante as negociacións: parar dous anos ou pechar a planta?

Non. Durante as negociacións púxose sobre a mesa o ultimátum de “queredes ou non queredes este acordo?”. O que pasaría despois? Iso non o sabemos porque tampouco o dixeron, esa era a grande incógnita que había. Está claro que si houbo un apoio da administración central dentro do marco enerxético. Non hai máis que mirar como está o prezo do Mw, cun pico de 700€ Mw/h. Se multiplicas ese prezo polo prezo de produción para cada tonelada de aluminio, aínda que vendas a tonelada a 4.000 dólares, sería máis cara a enerxía que vender a tonelada.

Para nós os investimentos sempre foron menos do necesario

-A poucos días do referéndum, Feijóo pedía poñer en marcha as cubas de maneira case inmediata. Sentístesvos enganados pola clase política?

Xa o dixen unha vez, cando asinamos o acordo entre todas as partes, tocaba mirar de cara o futuro. Mirar para atrás e pensar en quen nos enganou e quen non, non fai falta dicilo. Todo o mundo viu as promesas da SEPI e como nos deixou tirados. Con todo, desde aquel momento dixen e expuxen ao persoal que o importante era avanzar e buscar solucións de futuro. Todo o mundo sabe o que hai se miramos para atrás. Levamos dous anos moi duros, aínda así sabemos que os cadros de persoal continuarán con contratos, durante catro anos non haberá ERES nin ERTES, tamén que as empresas que comezaron a sufrir ERES ou ERTES cando comezamos as mobilizacións están pechadas. Nós continuamos con acordos segundo os cales os traballadores e traballadoras non poden ser despedidos até o ano 2026 como mínimo. Así temos un plan de reinicio en 2024, unha serie de PPAs polo medio e sobre todo, 103 millóns de investimento moi necesarios, pois a fábrica necesitiva unha actualización completa despois de 40 anos.

-Iso é o estraño, desde a compra da planta por Alcoa, non se realizaron investimentos en renovación tecnolóxica. Cal cres que é o motivo?

Non é que non quixese. Alcoa como multinacional, ten un plan estratéxico e neste caso desde 2010 o traballo reduciuse até o mínimo. Con todo si se fixeron investimentos, na planta de Alúmina construiuse un muíño novo, os que había estaban desgastados e mercaron un transformador novo. Para nós os investimentos sempre foron menos do necesario, porén, agora teremos unha actualización importante. Todo isto sucedeu dentro da industria pesada española, todas foron polo mesmo camiño, pois as empresas que mercan estas grandes factorías veñen sacarlle o maior rendemento posible, por iso as vende o Estado, pois se non desen beneficio tampouco sería posible vendelas.

Mirar para atrás e pensar en quen nos enganou e quen non, non fai falta dicilo.

-Alcoa comprometeuse a traballar con oito subministradoras de electricidade. Cres que para 2024 se pode reunir toda a enerxía necesaria para a planta de aluminio primario?

Si, creo que é posible con eses preacordos, como o asinado con Endesa que foi a última en sumarse, poñer en marcha a fábrica con garantías. Diversificar en varias empresas é bo para nós, pois se unha falla logo teriamos asegurado o 70 ou 80% de enerxía vía renovables. A empresa reactivarase si ou si, outra cuestión é que Alcoa estea traballando para arrincar con prezos competitivos para 2024, iso é o que todos queremos. Por outra parte, as empresas, en vista do que pasa co gas ruso, van apostar forte polas renovables dentro da UE. Se se aposta polas renovables veríanos moi ben.

-Por que tendo resolucións xudiciais en contra da parada, a empresa seguiu para adiante até chegar á votación sobre parar dous anos?

Deberías preguntarllo á empresa e ao Goberno. A empresa sempre estivo aberta a vendela á SEPI, facer esa transacción. A SEPI primeiro dixo si e logo botouse para atrás, cousa que me parece unha falta de respecto a Galicia e á comarca da Mariña.

-Como é a vida dos e das traballadoras da planta nestes momentos?

Segue funcionando, faise mantemento das cubas mais en salarios e quendas segue sendo igual.

A empresa reactivarase si ou si, outra cuestión é que Alcoa estea traballando para arrincar con prezos competitivos para 2024

-Hai desconfianza ou temor ao incumprimento dos acordos por parte de Alcoa?

Creo que si se cumprirá. Alcoa sempre que asina cumpre, o mesmo que cando dixeron de pechala, insistiron até chegar ao Tribunal Supremo. Agora cando din que volverá a actividade, volverá. O máis importante para nós foi chegar ao acordo de volver a retomar o traballo e facelo baixo un prezo competitivo para equipararnos ao resto de países que venden aluminio. Actualmente vender aluminio primario en España é moi difícil. Mesmo hai empresarios que non entenden a actitude do Goberno, pois debera ter intervido por sermos a última fábrica de aluminio primario, eramos a xoia da coroa cando existía a antiga Inespal. Unhas instalacións así non se poden perder. Países como Francia, Alemania ou Gran Bretaña, teñen plantas de aluminio primario e non pode ser que España non a teña, sería unha catástrofe.

A SEPI primeiro dixo si e logo botouse para atrás, cousa que me parece unha falta de respecto a Galicia e á comarca da Mariña.

-Volverá o mesmo número de traballadores que había antes da parada?

Os acordos tamén recollen que os traballadores e traballadoras por ETT pasarían a fixos de empresa quen estivese apto. Aqueles que non chegaran a ser aptos en sete meses cando xa foran aptos, pasarían a contratos relevo como algo que acontecera en Coruña e Avilés.

-Cal é o ambiente que ves na comarca?

Vexo incerteza porque hai moitas dúbidas. Actualmente en España esa incerteza trasladouse a todos os ámbitos, sobre todo agora coa guerra en Ucraína. O motivo é a suba do prezo da electricidade, o caso é que moitas empresas xa falan da inviabilidade dos prezos actuais. A nosa era a planta máis electrointensiva de todas. A incerteza tamén está en que, por culpa da guerra, podería reducirse o consumo de certos produtos rusos ou mesmo traballar con Rusia. Veremos como queda o tema do gas, sobre todo para países como Alemania, a locomotora de Europa e se frea imos ter un problema moi grande.