EFE/Ana Martínez. “Tiñamos a preocupación de non dar a talla. Iso crea inquietude, anguria e moita inseguridade. Acabaremos vencendo ao coronavirus, pero sacudiunos”. Ana López Lago é intensivista desde hai dúas décadas. Celebrou as altas e notificou falecementos. Todo iso nun contexto, o da soidade, que cualifica de terrible. “Para min foi difícil, moi difícil”.
Agora que baixou moito a presión, aínda que pensa que o problema non está atallado, esta especialista da UCI que exerce no Complexo Hospitalario Universitario de Santiago (CHUS) lembra a preocupación coa que encararon o descoñecido e utiliza moitas veces o plural porque sabe que é mutua.
ANGURIA
Un pequenísimo axente infeccioso que causou “estragos a nivel mundial” era o obxectivo a combater. Antes de que chegase a España, como moitos outros sanitarios, xa esta médico oriunda de Viveiro -pola súa fiestra ve a praia de Covas– e residente en Compostela, esforzábase en consultar ao detalle a información “de todo tipo” que estivese dispoñible, calquera artigo.
“Antes de que chegase a España, había preocupación por non dar a talla”, conta a Efe, e engade: “Despois tamén, porque viamos como o pasaban os nosos compañeiros en Madrid e en Barcelona e un dicía para si mesmo: meu Deus, meu Deus, non chegamos… Finalmente aquí foi máis benigno, máis benévolo, houbo menos casos”.
Ana está casada cun cardiólogo. Teñen catro fillos: a primoxénita, de 19, estuda Medicina; a seguinte acaba de estrearse na maioría de idade e despois están os xemelgos, de once, os que a diario preguntaban si había “moitos enfermos” e se morrían moitos”. Esta facultativa, con humildade, resta importancia á súa situación no persoal.
“Estivemos como moitos outros, ao pé do canón, e claro, tiñamos a preocupación de que iamos facer se a persoa que nos axuda cos nenos non puidese vir”, limítase a compartir.
INTERROGANTES SOBRE AS CAMAS E O PROPIO PERSOAL
Todo iso conxugado no traballo con “moita inquedanza, moita inseguridade, moita anguria”. Non sabían, detalla, se ía haber un número abondo de camas. Nin sequera se eles mesmos resultarían “suficientes” para atender aos pacientes e, en suma, se ían ser capaces de responder “ao reto”.
“De aí a anguria”, asume alguén que acabou a residencia no 2000 e acumula toda esa bagaxe. Pero nada diso valía para temperar os ánimos.
CURA DE HUMILDADE PARA A CIENCIA
Por iso cre que a pandemia foi unha “cura de humildade“, porque ás veces aos do seu gremio, como aos doutros, parécelles que cos seus coñecementos e o seu bo facer van poder arranxalo todo, cando “solucionamos o que realmente é solucionable; porque hai patoloxías que non o son”. “E neste caso sacudiunos este virus. Aprenderemos con el”, xulga.
Probaron, por exemplo, medicacións que non foron o que esperaban. E terán que ir variando sobre a marcha os tratamentos.
PREPARATIVOS PARA UN POSIBLE REBROTE
Na actualidade, estanse preparando para o que poida vir, subliña ao falar dun eventual rebrote. “Ata agora, dobramos gardas e todos traballamos moito máis do habitual para non quedarnos curtos. Ogallá non veña, pero hai que estar preparados. Eu creo, sinceramente, que aínda non vencemos”.
A FALTA DE CONTACTO CON ENFERMOS E FAMILIARES, “HORRIBLE”
A imposibilidade dun contacto próximo cos enfermos e os seus parentes foi “horrible“. Todas as informacións se foron dando por teléfono. “Aos familiares non os viamos, non nos podiamos achegar a eles, non os podiamos tocar”. E cos infectados que debían explorar antes de conducilos a coidados críticos, ás veces falaban, si estaban en condicións diso; e noutras ocasións, demasiadas, nin iso.
“E ver esas caras de medo… Vémolas moitas veces, pero cun familiar á beira. Sos é horrible. Para min foi difícil, moi difícil. E dar a noticia dun falecemento por teléfono, mellor xa nin o conto”.
Ponse así mesmo no papel das profesionais de Enfermería, porque estas sanitarias “están moito máis á beira, máis tempo, que se envorcaron”, e tenta conter, sen éxito, un suspiro.
AS ALTAS, “UNHA LEDICIA INMENSA”
As altas supuxeron unha “alegría inmensa“, con matices, pola imposibilidade de “compartilo” de xeito presencial con todos aqueles que deberían estar. “Pero dar unha alta é fantástico. Das primeiras acórdome perfectamente. Isto era algo ao que un se enfronta como médico, por primeira vez, e dis: ‘Bo, saíron, xenial’. Temos as dúas caras da moeda”.
“AI DOUTORA, VOU MORRER”
Tampouco borra da súa mente o caso dunha muller que pensaban que ía saír. Foi das primeiras en ingresar. Fora a unha excursión. Ana tivo que intubar e escoitou da súa boca, con cara de medo, de soidade e de anguria: “Ai doutora, vou morrer“. A interpelada replicou: “que vas morrer, non digas tonterías e non te preocupes”.
Á humanización están afeitos, mentres que á falta dela non, “por iso procuramos darlles todo o apoio que podemos”.
As condicións físicas daquela señora eran boas. Conseguiron extubar. Faleceu “logo de moito tempo“. “Para min foi especialmente doloroso. Estaba moi asustada. Tocoume bastante. Pois si: é así”.
